Giá trầm hương loại 1 trên thị trường hiện nay có thể lên đến hơn 2 tỷ đồng một kg, điều này khiến trầm hương trở thành một trong những nguồn nguyên liệu đắt đỏ nhất trên thế giới.
Để có được trầm hương, trước hết cây trầm phải trải qua quá trình bị tấn công bởi một loại nấm ký sinh.Vậy quá trình này diễn ra như thế nào? Trầm hương trong thực tế được dùng làm gì? Điều gì khiến giá trầm hương đắt đỏ như vậy?
Hãy cùng Nhang Trầm Sạch tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Mục lục
Nguồn gốc hình thành trầm hương trong tự nhiên
Cây dó bầu – tên tiếng Anh là Aquilaria là một loại cây có nguồn gốc ở các rừng mưa nhiệt đới khu vực Đông Nam Á. Trước khi xảy ra quá trình nhiễm nấm, phần thân gỗ khoẻ mạnh bên trong cây dó bầu màu nhạt, không mùi và không đáng giá.
Thế nhưng, trong quá trình sinh trưởng trong môi trường hoang dã, cây dó chịu những thương tổn gây ra bởi các loại gặm nhắm, côn trùng dẫn đến sự sinh trưởng của các bào tử nấm bên trong thân cây có tên khoa học là Phialophora.
Điều này tác động đến cơ chế tự vệ của cây dó bầu làm sản sinh ra một chất nhựa cây màu sẫm và quánh sệt. Sau nhiều năm, chất nhựa này thấm dần vào phần lõi thân cây tạo thành trầm hương
Với những người thợ lành nghề, họ có thể quan sát cây dó và đoán được cây nào có trầm hương bên trong bằng quan sát các lỗ do kiến tạo ra trên thân cây.
Những loài kiến làm tổ bên trong thân cây dó thường tạo ra những tổn thương trên thân cây bằng chất dịch của chúng tiết ra và bằng những vi sinh vật, vi khuẩn và cả nấm chúng mang vào thân cây trong quá trình sinh sống.
Cây dó phải tự dùng thứ sáp do chính nó sinh ra để chữa lành những thương tổn và chính thứ sáp đó chuyển hoá thành trầm hương sau một thời gian dài.
Quá trình khai thác trầm hương
Những cây trầm hương sau khi thu hoạch phải được tách khỏi những cây dó còn khoẻ mạnh xung quanh. Những cây gỗ trầm này sau đó sẽ trải qua công đoạn cắt tỉa tỉ mỉ bằng tay hàng giờ đồng hồ để lấy ra những mảnh gỗ nhỏ có lẫn tinh dầu trầm hương.
Những mảnh vụn trầm này thường được dùng để sản xuất các loại nhang trầm hương. Các loại chế phẩm nhang trầm hương rất được ưa chuộng tại các nước Trung Đông nơi mà trầm hương được đốt khi tiếp đãi khách và dùng để xông thơm quần áo, trang phục.
Gỗ trầm hương khi đốt đầu tiên sẽ thấy khói bốc lên và sau đó toả ra một mùi hương vô cùng đặc trưng mà không một mùi hương nào có thể so sánh được. Hương thơm sau đó từ từ chuyển sang dịu ngọt. Khi đốt trong phòng kín, hương trầm có thể lưu lại từ 3 đến 5 tiếng đồng hồ.
Trầm hương còn được sử dụng để chưng cất thành tinh dầu trầm hương. Tinh dầu trầm hương nguyên chất lâu năm có giá lên đến 80,000 đô la Mỹ một lít. Vì thế tinh dầu trầm hương còn được đặt cho cái tên là “chất lỏng vàng”.
Tinh dầu trầm ngày càng trở nên nổi tiếng tại các nước phương Tây và trở thành nguyên liệu phổ biến cho các nhãn hiệu nước hoa xa xỉ thiên vể mùi thảo mộc và khói ấm.
Thực trạng khai thác và giá trầm hương hiện nay
Thế nhưng do quá trình khai thác và sản xuất không kiểm soát, hầu hết các chủng loại cây dó trong tự nhiên hiện nay được liệt vào danh sách bị đe doạ nghiêm trọng mà theo ước tính của các chuyên gia là hơn 80% số lượng cây dó đã biến mất trong tự nhiên trong vòng 150 năm qua.
Ngay cả những cây dó còn sống thì cũng chỉ có khoảng 2% cây dó hoang dã là có thể cho được trầm hương dựa vào cơ chế tự nhiên. Các cây dó còn lại do không đủ các điều kiện bị nhiễm nấm nên không thể sinh ra trầm hương. Và điều này khiến cho việc săn lùng các cây trầm hương thiên nhiên ngày càng trở nên gian truân hơn.
Bác Trương Thành Khoan, một người có nhiều năm kinh nghiệm trong việc kinh doanh trầm hương kể lại: bác từng nhiều lần cùng một nhóm 5 đến 10 người lên rừng 15 đến 20 ngày để tìm kiếm trầm hương nhưng nhiều lần trở về tay trắng.
Và chuyến đi cực kỳ nguy hiểm – nắng mưa, rừng núi hiểm trở, thú dữ – vì vậy nhiều người đã bỏ mạng trong những cuộc truy tìm trầm hương như thế. Và ngày xưa, việc bỏ mạng khi lên rừng tìm trầm là chuyện hết sức bình thường. Giờ thì rừng cũng không còn trầm hương nữa vì đã bị con người khai thác hết.
Với việc trầm hương tự nhiên hiện nay như đứng bên bời tuyệt chủng, người ta bắt đầu chuyển hướng sang trồng và khai thác trầm hương bằng phương pháp cấy vi sinh.
Bác Khoan cho biết nhiều người thích sử dụng trầm hương thiên nhiên vì sự quý hiếm nhưng trên thực tế chất lượng trầm hương nhân tạo không hề thua kém trầm hương thiên nhiên.
Trầm hương tự nhiên hiện nay rất quý và giá trầm hương tự nhiên có thể cao gấp 100 lần giá trầm hương nhân tạo. Bởi khó mà tìm thấy trầm hương trong tự nhiên nên những người bán sẽ có thể nói bất cứ cái giá nào tuỳ thích.
Giá trị của trầm hương trong tôn giáo
Trong quyển sách cổ xưa nhất thế giới – Sanskrit Vedas – có cách đây 1,400 năm trước công nguyên, trầm hương đã được miêu tả là loại hương thơm của sự giàu có và xa xỉ. Hương thơm từ trầm hương được ca tụng trong rất nhiều nền văn hoá và tín ngưỡng suốt chiều dài lịch sử nhân loại.
Trong kinh Đại Niết Bàn, trầm hương được nhắc đến như là mùi hương niết bàn dùng trong lễ hoả táng đức Phật. Trong kinh thánh, thi thể của Chúa Jesus sau khi bị hành hình được tẩm với hỗn hợp của nhựa thơm và trầm hương. Còn trong quyển sách Sahih al-Bukhari Hadith của đạo Hồi, mùi trầm hương nằm trong sự miêu tả của thánh Allah về thiên đàng.
Giá trị đối với nền kinh tế
Giá trị mà trầm hương mang lại cho kinh tế toàn cầu ước tính lên đến 32 tỷ USD và sẽ không dừng lại ở đó. Với mức nhu cầu ngày càng gia tăng như hiện nay, ước tính đến năm 2029 con số mà trầm hương mang lại cho kinh tế lên đến 64 tỷ USD.
Nguồn bài viết: Business Insider
Xem thêm bài viết: Phân loại trầm hương như thế nào
